Artykuł

rozmowa z Dagmarą Gmitrzak

rozmowa z Dagmarą Gmitrzak

O stresie, przekonaniach i ich wpływie na nasze życie, optymizmie (cz. 2)


    Z Dagmarą Gmitrzak, autorką książki "Pokonaj stres dzięki technikom relaksacji", która właśnie ukazała się na rynku w serii Samo Sedno Wydawnictwa Edgard, rozmawia Magdalena Mips.

Magdalena Mips:
W swojej książce przedstawia pani szereg metod osiągania wewnętrznego spokoju. Czy aktywność fizyczna jest niezbędna do rozładowania napięcia, także psychicznego?


Aktywność fizyczna jest bardzo istotna, ponieważ daje m.in. możliwość fizycznego odreagowania stresów, wzmacnia również odporność organizmu. Każdy powinien dobrać aktywność do swojego temperamentu i ilości energii życiowej. Jedna osoba wybierze sport ekstremalny, inna fitness czy bieganie, jeszcze inna po prostu spacer w lesie.

Czy są sposoby na trwałe "uodpornienie się" na szkodliwe działanie stresu? Co w dłuższej perspektywie może dać nam na przykład praktykowanie medytacji?

Techniki relaksacji mogą zwiększyć naszą odpornosć na stres, ale to nie znaczy, że już nigdy nie bedziemy się stresować. Medytacja jest jedną z technik pomagających w walce ze stresem, choć relaks nie jest jedynym jej celem. To podróż w głąb siebie, poznawanie pracy swojego umysłu, uświadamianie sobie przepływu myśli oraz tego, jaki mają one wpływ na nasze samopoczucie. To fascynująca przygoda!

Wiele osób traktuje ją jako coś niepoważnego. Jak naukowcy ustosunkowują się do technik medytacyjnych?

Naukowcy od lat interesują się wpływem medytacji na mózg człowieka. Jedno z badań, o których szerzej piszę w książce, wykazało, że u osób medytujących bardzo aktywny jest ośrodek mózgu związany z odczuwaniem pozytywnych uczuć i emocji. Poza tym wieloletnia praktyka medytacji wzmacnia odporność organizmu, zwiększa stabilność umysłu i jego kreatywność. Rodzajów medytacji jest wiele i powinniśmy wybrać taką praktykę, która nam najbardziej odpowiada. W książce czytelnik znajdzie opis najważniejszych technik medytacji oraz ćwiczenia.

A jak możemy radzić sobie ze stresem w codziennych sytuacjach, kiedy nie mamy możliwości relaksującej przechadzki lub prawdziwego wyciszenia? Jak zmieniać paraliżujące zdenerwowanie w coś motywującego?

W zmniejszeniu lęku i niepokoju pomocne może być świadome oddychanie, choćby przez minutę dziennie. Można również powtarzać w myślach: ?cokolwiek się dzieje, jestem bezpieczny?. Poza tym warto spojrzeć na zaistniałą sytuację z różnych perspektyw. Dobrze jest zapytać siebie: co czuję w związku z tą sytuacją, czego się obawiam, jakie są możliwe rozwiązania tej sprawy, na co mam wpływ, a na co nie? Ta refleksyjność potrzebna jest współczesnemu człowiekowi, do tego, aby nie zwariować w gonitwie codziennych obowiązków i stresów.

Do książki dołączyła pani płytę z muzyką relaksacyjną. Jaki wpływ ma ona na mózg człowieka?

Płyta zawiera trzy utwory. Pierwszy to lektorowana przeze mnie relaksacja ciała i umysłu, drugi ? to wizualizacja: podróż przez czakry, pomagająca zharmonizować pracę siedmiu ośrodków energetycznych w naszym ciele. Ośrodki te są powiązane z gruczołami dokrewnymi i organami wewnętrznymi, reprezentują również różne poziomy świadomości człowieka. Trzeci utwór to relaksacja bez lektoringu. W tle zastosowana jest specjalistyczna muzyka, która wprowadza mózg w stan głębokiego relaksu (stan alfa) i pomaga w synchronizacji półkul mózgowych: lewej (logiczno-matematycznej i językowej) oraz prawej (uczuciowej, intuicyjnej i kreatywnej).

Czy trzeba słuchać jakiejś konkretnej muzyki, aby się zrelaksować?

Aby wprowadzić mózg w stan relaksu, muzyka powinna byc spokojna i kojąca. Najlepiej sprawdzają się dźwięki fortepianu, odgłosy przyrody i spokojna muzyka elektroniczna wprowadzająca mózg w stan alfa. Dobra muzyka relaksacyjna powinna szybko wprowadzić nas w błogi stan relaksu.

Na końcu publikacji wymienia pani płyty, których słuchała pani, pisząc książkę. Dlaczego?

Wymieniłam płyty, których słuchałam podczas pisania, bo to taka moja tradycja: w każdej książce podaję informację o muzycznych towarzyszach pisania. Czasem słuchałam jednego utworu pół dnia, ponieważ rezonował z moim stanem umysłu i wspomagał proces twórczy.

Jak ważne dla naszego komfortu jest słuchanie dźwięków, które lubimy? W jaki sposób oddziałują na mózg człowieka np. muzyka eksperymentalna, elektroniczna lub rockowa? Czy u każdej osoby wywołują takie same reakcje?

Muzyka którą lubimy, poprawia nasze samopoczucie, choć każdy rodzaj muzyki ma inne właściwości. Muzyka może obudzić w nas radość życia, pomóc rozładować emocje, wyciszyć, podziałać kojąco na serce, zainspirować, wzmocnić pewność siebie. Może przywołać jakieś wspomnienia i obudzić związane z nimi emocje. Ale słuchanie w nadmiarze jednego rodzaju muzyki, zamyka nas trochę na różnorodność uczuć, emocji i doświadczeń.

Trudno się nie zgodzić z pani diagnozą. Proszę powiedzieć, czym właściwie jest relaks? Dlaczego jest tak istotny dla właściwego funkcjonowania ludzkiego organizmu?

Relaks to błogi stan odprężenia, który potrzebny jest do zachowania równowagi psychofizycznej. Problem w tym, że wielu ludzi nie daje sobie prawa do relaksu. Nie potrafi przestawić się po dniu pracy na tryb zmniejszonej aktywności. Warto zastanowić się, dlaczego nie dajemy sobie do tego prawa. Dlaczego zamykamy się na odczuwanie relaksu? Czy widzimy w tym coś złego? A może jakaś osoba z naszego otoczenia, z rodziny, uważała, że relaks to zwykłe lenistwo, że relaksować się nie wypada?

A co sprzyja relaksowi?

Relaksujące jest zwykle to, co sprawia nam przyjemność i nie wymaga zbyt dużej aktywności. Na przykład czytanie książek, oglądanie filmów, słuchanie muzyki, kąpiel w wannie. Ale czasem te domowe sposoby są niewystarczające, aby się głęboko zregenerować.

Jak możemy sobie wówczas poradzić?

Warto praktykować techniki relaksacyjne: ćwiczenia oddechowe, relaksację w pozycji leżącej, medytację, jogę. To znakomite narzędzia, które czerpią z mądrości Dalekiego Wschodu i mogą pomóc człowiekowi żyjącemu w zachodniej cywilizacji zharmonizować ciało i umysł. Podkreślę również, że mogą być z powodzeniem stosowane, niezależnie od przekonań religijnych. Na przykład medytacja uważności, czyli mindfulness, o której piszę w książce, opiera się na medytacji buddyjskiej, ale jest techniką całkowicie świecką, przeznaczoną dla ludzi każdego wyznania. Jest stosowana m.in. w psychoterapii.

W książce "Pokonaj stres dzięki technikom relaksacji" prezentuje pani ćwiczenia na pracę z oddechem. Dlaczego ten "oddychający" aspekt funkcjonowania naszego organizmu jest tak istotny, jak prawidłowy oddech wpływa na nasze ciało i umysł?

Na co dzień zapominamy o tym, że oddychamy. Mamy złe nawyki oddechowe: nasz oddech jest płytki, często nieświadomie się garbimy, mamy zapadniętą więc klatkę piersiową i nie wykorzystujemy w pełni pojemności swoich płuc. Dlaczego tak się dzieje? W naszej kulturze nie przywiązuje się dużej wagi do prawidłowego oddychania. Za to na Dalekim Wschodzie jest to podstawa pracy z ciałem i umysłem. Sposób oddychania ma bezpośredni wpływ na nasze samopoczucie. Oddychając świadomie możemy nie tylko rozluźnić napięte mieśnie i poprawić dotlenienie komórek mózgowych, ale również uspokoić bieg myśli.

Czy mogłaby pani opisać jedno z ćwiczeń prawidłowego oddechu?

Najprostsze ćwiczenie ? dobrze jest usiąść z kręgosłupem prostym, oprzeć plecy o krzesło, zamknąć oczy i zrobić na początku kilka głębokich wdechów i wydechów nosem. W ten sposób łatwiej nam będzie poczuć własny oddech. Następnie skierować uwagę do nozdrzy i przez minutę lub dwie starać się odczuwać powietrze, które wpływa i wypływa przez nozdrza, wraz z każdym wdechem i wydechem. Efektem tego ćwiczenia jest regeneracja układu nerwowego, spowolnienie biegu myśli, odprężenie psychiczne.

Dziękuję za rozmowę.



    Dagmara Gmitrzak jest trenerką rozwoju osobistego, socjologiem, dziennikarką. Ukończyła Instytut Stosowanych Nauk Społecznych na Uniwersytecie Warszawskim w tym trzyletnią specjalizację: pomoc społeczno-terapeutyczna, a także podyplomowe dziennikarstwo na UW, trzyletnie szkolenie z muzykoterapii i psychodramy, kurs medytacji mindfullness, oraz liczne warsztaty pracy z ciałem i umysłem w Polsce, Chorwacji i Hiszpanii. Od dziesięciu lat prowadzi warsztaty rozwoju osobistego. Autorka trzech książek z tej dziedziny.

    Zobacz także:




Opublikowano: 2011-12-15



Oceń artykuł:


Skomentuj artykuł
Zobacz komentarze do tego artykułu